Месец јануари е месец за подигање на свесноста за ракот на грлото на матката. Ракот на грлото на матката претставува четврт најчест карцином помеѓу жените. Меѓународната агенција за истражување за рак се фокусира на три приоритети кои имаат влијание врз намалувањето на оптоварувањето од ракот на грлото на матката на глобално ниво, тоа се: (1) вакцинација против ХПВ, (2) навремено лекување на предраковите промени на грлото на матката (3) унапредување на опфатот на жените со скрининг на рак на грлото на матката.
Поради тоа што во Македонија нема соодветно организиран скрининг за рак на грлото на матката само во 2017 година се изгубени 574 години на живот помеѓу жените, поради предвремена смртност од ова заболување.
Поради ненавременото дијагностицирање на ова заболување, Фондот за здравствено осигурување годишно троши најмалку 29 милиони денари за лекување на жените каде што карциномот е откриен во напредна фаза. Жените кај кои ова заболување е откриено во напредна фаза годишно трошат најмалку 11 милиони денари, за трошоци кои се поврзани со заболувањето.
“At the onset of the crisis, the community did not believe in the coronavirus,” said Nezhlan Ismailovska, a 28-year-old member of a Roma community in Prilep, North Macedonia.
Nezhlan’s community has seen a drastic decline in employment opportunities and been disproportionately affected by a lack of accessible primary health-care services during the COVID-19 pandemic.
According to local civil society organizations, poor access to information, unsatisfactory housing conditions and poverty have prevented the most marginalized Roma people from adopting personal protective measures such as frequent handwashing, wearing face masks or practising physical distancing in their households.
Through a community engagement initiative, WHO has been working with Roma communities from 4 municipalities in North Macedonia since March 2021. The aim is to empower Roma people to respond to the COVID-19 pandemic, while simultaneously building their capacity to respond to any future emergencies. Led by the Association for Emancipation, Solidarity and Equality of Women (ESE), it is 1 of 8 engagement projects initiated across the WHO European Region.
Мрежата за заштита од дискриминација го презентираше истражувањето на влијанието што мерките за справување со ковид-19 го имаат врз човековите права на маргинализираните заедници „Човековите права на маргинализираните заедници во услови на ковид-19“. Теренското истражување е направено помеѓу маргинализираните заедници: Ром(к)и, сексуални работници, луѓе што живеат со ХИВ, луѓе што употребуваат дроги, жени жртви на семејно насилство и ЛГБТИ. Извештајот опфаќа повеќе области, како: влијанието на забраната и ограничувањето на движењето, правото на образование, пристапот до правда, социјалната заштита и влијанието на економските мерки.
Обврската на државата кон маргинализираните заедници за време на пандемија, е од една страна, да го заштити здравјето и на овие заедници. Од друга страна, државата има обврска да донесе мерки кои ќе превенираат дополнително осиромашување и маргинализација на ранливите заедници поради кризата, преку непропорционален ефект на ограничувањата на правата кон овие групи за разлика од општата популација. Непропорционалниот ефект кон маргинализираните заедници од мерките за справување со пандемијата, можат да значат и индиректна дискриминација сторена преку пропуштање на пресретнување на специфичните потреби на овие заедници. Оттука, пандемијата на површина ги вади системските проблеми со социјална ексклузија, ограничен пристап до правда и до јавни услуги, несоодветна заштита од дискриминација и насилство, со кои континуирано живеат овие заедници.
Во рамките на оваа инцијатива изминатите месеци се спроведоа активности под трите клучни компоненти, односно:
- Формирање на Совети во заедницата по однос на јакнење на отпорноста на ромските заедници кон кризи и непогоди, во кои активно учествуваат претставници на ромските заедници, на граѓанските организации, како и претставници на институциите на локално ниво.
- Утврдување на проблемите и потребите на заедницата по однос на одговор кон кризи, преку спроведување на истражување во ромските домаќинства, и визуелизација на состојбите преку подготовка на 60 фото пораки.
 |
Фотопораки по општини
 |
 |
 |
 |
Шуто Оризари |
Ѓорче Петров |
Карпош |
Прилеп |
- Подготовка на Локални планови за јакнење на отпорноста на ромските заедници кон кризи од страна на Советите во заедницата, и учество на Ромските заедница во процесот на нивното креирање.
Плановите на Ромски јазик по општини
 |
 |
 |
 |
Шуто Оризари
|
Ѓорче Петров |
Карпош
|
Прилеп
|
Над 150 граѓански организации и претставници на академската заедница, вклучувајќи го и ЕСЕ потпишаа отворено писмо во кое ги повикуваат светските лидери да ги интегрираат човековите права во глобалната и националната политика и практика за животна средина.
Во пресрет на историските договори за климата и природата што се склучуваат следниот месец, повеќе од 150 граѓански организации и претставници на академската заедница, од повеќе од 50 земји, објавија отворено писмо во кое ги повикуваат светските лидери да ги интегрираат човековите права во политиката за животна средина.
За повеќе информации околу оваа инцијатива прочитајте го:
